Rak przełyku

Informacje ogólne

Rak przełyku to rodzaj nowotworu złośliwego przewodu pokarmowego powstający w przełyku (pustym przewodzie włóknisto-mięśniowym, łączącym gardło i żołądek, którego główną funkcją jest przekazywanie pokarmu do dalszego trawienia).

Pokarm jest przyjmowany przez jamę ustną i tam przetwarzany poprzez trawienie mechaniczne przy pomocy ruchów zębów i języka, wzmocnione trawieniem chemicznym z wykorzystaniem enzymów znajdujących się w ślinie. Po przełknięciu, pokarm przedostaje się do gardła, a następnie do przełyku, stanowiącego jeden z pierwszych elementów układu trawienia i przewodu pokarmowego. Funkcjonowanie przełyku wspierane jest przez pierścienie mięśniowe – górny i dolny zwieracz przełyku. Ich zadaniem jest umożliwienie przełykania kęsów pokarmu i skoordynowane działanie z mięśniami przełyku mające na celu wzmocnienie skurczów perystaltycznych przenoszących kęsy pokarmu aż do żołądka.

Rak przełyku zazwyczaj powstaje w komórkach nabłonka płaskiego i w gruczołach lub nabłonku walcowatym przełyku.

Rodzaje raka przełyku

Lekarze klasyfikują rak przełyku zgodnie z rodzajem komórek, z których powstaje nowotwór złośliwy. Jego rodzaje obejmują:

  • Gruczolakorak, który powstaje w komórkach gruczołów śluzowych przełyku i występuje najczęściej w dolnej jego części.
  • Rak płaskonabłonkowy, który powstaje w płaskich, cienkich komórkach wyścielających wewnętrzną powierzchnię przełyku. Nowotwór ten występuje głównie w środkowej części przełyku. Jest to najczęściej spotykany rodzaj raka przełyku na świecie.
  • Inne rzadko występujące rodzaje, obejmujące kosmówczaki, chłoniaki, czerniaki, mięsaki i raki drobnokomórkowe.

Czynniki ryzyka

Szereg czynników może zwiększyć ryzyko zachorowania na raka przełyku. Niektóre z tych czynników można kontrolować, na przykład poprzez prowadzenie zdrowszego trybu życia, ale na inne pacjent nie ma wpływu – na przykład na obciążenie genetyczne.

Czynniki ryzyka zachorowania na raka przełyku obejmują:

  • Picie alkoholu
  • Refluks żółciowy
  • Trudności podczas przełykania spowodowane upośledzonym rozkurczem zwieracza przełyku (achalazją)
  • Picie bardzo gorących napojów
  • Niedostateczną ilość owoców i warzyw w diecie
  • Refluks żołądkowo-przełykowy (GERD)
  • Otyłość
  • Występowanie zmian przedrakowych w komórkach przełyku (przełyk Barretta)
  • Radioterapię klatki piersiowej lub górnej części jamy brzusznej
  • Palenie tytoniu

Oznaki i objawy

Mimo, iż w większości przypadków rak przełyku nie daje żadnych objawów do momentu wystąpienia przerzutów uniemożliwiających wyleczenie, niektórzy pacjenci chorujący na ten rodzaj nowotworu złośliwego mogą zaobserwować którekolwiek z następujących objawów:

  • Trudności podczas przełykania (dysfagia)
  • Nieplanowaną utratę masy ciała
  • Ból, ucisk lub uczucie pieczenia w klatce piersiowej
  • Pogarszającą się niestrawność lub zgagę
  • Kaszel lub chrypkę

W przypadku stwierdzenia u pacjenta przełyku Barretta – stanu przedrakowego zwiększającego ryzyko wystąpienia raka przełyku, spowodowanego przewlekłym zarzucaniem kwaśnej treści żołądkowej – istotne jest uzyskanie od lekarza informacji dotyczących oznak i objawów, na które należy zwrócić uwagę, a które mogą świadczyć o postępowaniu choroby.

Rokowanie

Zasadniczo we wczesnych stadiach zaawansowania (I i II) około 40 na 100 osób (40%) przeżywa 5 lub więcej lat, jeżeli rak jest ograniczony tylko do przełyku. W miarę rozwoju choroby, szanse na przeżycie drastycznie spadają i wynoszą około 21 na 100 osób (21%) w przypadku naciekania sąsiadujących węzłów chłonnych. Większość pacjentów cierpiących na zaawansowany rak przełyku żyje od 3 do 12 miesięcy od diagnozy. Około 4 na 100 osób (4%) przeżywa 5 i więcej lat. Przypadki raka wywodzącego się z komórek nabłonka płaskiego charakteryzują się nieco niższymi wskaźnikami niż przypadki gruczolakoraka.

Diagnostyka raka przełyku

UWAGA: WCZESNE WYKRYCIE RAKA JEST KLUCZOWE – POSTAWIENIE PRAWIDŁOWEJ DIAGNOZY WE WCZESNYM STADIUM, PRZED ROZROŚNIĘCIEM LUB ROZPRZESTRZENIENIEM SIĘ ZMIAN, ZWIĘKSZA SZANSE NA SKUTECZNE LECZENIE. W PRZYPADKU WYSTĘPOWANIA PRZERZUTÓW LECZENIE STAJE SIĘ TRUDNIEJSZE, A OGÓLNE SZANSE PACJENTA NA PRZEŻYCIE SĄ O WIELE NIŻSZE.

Stan wiedzy

Od wielu lat podstawę diagnostyki nowotworów złośliwych stanowią techniki obrazowe, takie jak kontrastowe badanie radiologiczne górnego odcinka przewodu pokarmowego czy endoskopia. Niestety procedury te nierozerwalnie wiążą się z pewnymi ograniczeniami: po pierwsze, toksyczność wynikająca z zastosowania środka cieniującego do badań radiologicznych, na przykład siarczanu baru, może być szkodliwa dla pacjenta; po drugie, przeprowadzenie endoskopii w nieprawidłowy sposób może powodować urazy przewodu pokarmowego; po trzecie, ten rodzaj badań nie jest najlepszym źródłem istotnych informacji molekularnych; po czwarte, wszystkie te procedury wiążą się z ogromnymi dodatkowymi kosztami w trakcie leczenia.

 

<<< Powrót