Rak płuca
Informacje ogólne
Pierwotny rak płuca jest nowotworem wywodzącym się przede wszystkim z komórek nabłonkowych dróg oddechowych. W dużej mierze nowotwór ten powstaje z komórek wyściełających duże oskrzela lub z komórek na obwodzie płuc. Pozostałe typy nowotworów płuc, do których należą chłoniaki oraz nowotwory nienabłonkowe, stanowią jedynie 1% wszystkich zdiagnozowanych przypadków. Najczęstszym miejscem przerzutów raka płuc są regionalne węzły chłonne, w dalszej kolejności pojawiają się one w drugim płucu, wątrobie, mózgu oraz szpiku kostnym.
Rak płuca stanowi około 14% wszystkich nowo rozpoznanych nowotworów złośliwych i jest zdecydowanie najczęstszą przyczyną śmierci wskutek choroby nowotworowej u obu płci. Rak płuc stanowi około 25% liczby zgonów z powodu nowotworów złośliwych. Każdego roku wskutek raka płuc umiera więcej osób niż z powodu raka jelita grubego, raka piersi oraz raka gruczołu krokowego razem wziętych (wg Raportu SEER 18).
Według prognozy Ministerstwa Zdrowia, w 2029 roku rak płuca zostanie dominującym nowotworem pod względem liczby zachorowań.
Rodzaje raka płuca
Lekarze dzielą rak płuc pod względem budowy histologicznej na dwie podstawowe grupy w zależności od wyglądu komórek nowotworowych pod mikroskopem:
- Niedrobnokomórkowy rak płuca (NSCLC), obejmujący kilka typów nowotworów złośliwych płuca o podobnej charakterystyce:
- Rak płaskonabłonkowy (SCC)
- Gruczolakorak (AC)
- Rak wielkokomórkowy (LCC)
- Drobnokomórkowy rak płuca (SCLC), występujący niemal wyłącznie u nałogowych palaczy i spotykany rzadziej niż niedrobnokomórkowy rak płuca.
Czynniki ryzyka
Szereg czynników może zwiększyć ryzyko zachorowania na raka płuca. Niektóre z tych czynników można kontrolować, na przykład poprzez zaprzestanie palenia tytoniu, natomiast na inne pacjent nie mają wpływu – na przykład na obciążenie genetyczne.
Czynniki ryzyka zachorowania na raka płuca obejmują:
- Dym tytoniowy
- Narażenie na wtórny dym tytoniowy
- Narażenie na radon
- Narażenie na wpływ azbestu i innych substancji rakotwórczych
- Występowanie nowotworu złośliwego płuca w rodzinie
- Narażenie na działanie radioaktywnej rudy, np. uranu
- Wdychane substancje chemiczne lub minerały, takie jak arsen, beryl, kadm, krzemionka, chlorek winylu, związki niklu, związki chromu, produkty węglowe, gaz musztardowy i etery chlorometylowe
- Zanieczyszczenie powietrza
- Radioterapię płuc
- Arsen w wodzie pitnej
Objawy
Mimo, iż w większości przypadków rak płuca nie daje żadnych objawów aż do momentu wystąpienia przerzutów uniemożliwiających wyleczenie (rak płuca to jeden z tak zwanych „cichych nowotworów”), niektórzy pacjenci chorujący na raka płuca mogą zaobserwować którekolwiek z następujących objawów:
- Uporczywy lub pogarszający się kaszel
- Ból w klatce piersiowej pogarszający się podczas głębokiego oddychania, kaszlu lub śmiechu
- Chrypka
- Utrata masy ciała i utrata apetytu
- Krwioplucie lub odkrztuszanie rdzawo zabarwionej plwociny (śliny lub flegmy)
- Płytki oddech
- Uczucie zmęczenia lub osłabienia
- Utrzymujące się lub nawracające infekcje, np. zapalenie oskrzeli lub płuc
- Pojawienie się świstów oddechowych
- Zespół Hornera
- Zespół żyły głównej górnej
- Zespoły paranowotworowe
Rokowanie
Rak płuca dotyka głównie ludzi starszych. Około 2 z 3 osób, u których rozpoznano rak płuca, ma 65 lub więcej lat, natomiast 2% ze zdiagnozowanych pacjentów nie przekroczyło 45. roku życia. Średni wiek w momencie rozpoznania wynosi około 70 lat. U pacjentów zdiagnozowanych w I stadium nowotworu (zmiany ograniczone do miąższu płuca, nienaciekające struktur śródpiersia oraz niezajmujące regionalnych węzłów chłonnych) wskaźnik przeżycia jest najwyższy i wynosi 35%. Przeżywalność spada u osób zdiagnozowanych w III stadium choroby do 6% (nowotwór naciekający ważne struktury śródpiersia, kręgosłup lub ścianę klatki piersiowej lub tworzący przerzuty do węzłów chłonnych śródpiersia lub węzłów chłonnych nadobojczykowych). Nie oblicza się natomiast wskaźnika przeżycia 5-letniego w przypadku wykrycia nowotworu w IV stadium (rozsiew do jamy opłucnej lub do narządów odległych), ponieważ tylko nieliczni pacjenci zdiagnozowani na tym etapie przeżywają dłużej niż 2 lata. Przeżywalność pacjentów, u których stadium zaawansowania nowotworu nie jest znane, jest porównywalna do wartości wskaźnika u osób z nowotworem w III stadium zaawansowania (6%) (wg Raportu SEER 18).
Diagnostyka raka płuca
WCZESNE WYKRYCIE RAKA JEST KLUCZOWE – POSTAWIENIE PRAWIDŁOWEJ DIAGNOZY WE WCZESNYM STADIUM, PRZED ROZROŚNIĘCIEM LUB ROZPRZESTRZENIENIEM SIĘ ZMIAN, ZWIĘKSZA SZANSE NA SKUTECZNE LECZENIE. W PRZYPADKU WYSTĘPOWANIA PRZERZUTÓW LECZENIE STAJE SIĘ TRUDNIEJSZE, A OGÓLNE SZANSE PACJENTA NA PRZEŻYCIE SĄ O WIELE NIŻSZE.
Jak przedstawiono na poniższym wykresie, u 54% pacjentów wykrycie raka płuca we wczesnym stadium pozwala na przeżycie 5 lub więcej lat. Niestety ten rodzaj nowotworu złośliwego nie daje objawów w początkowym etapie zaawansowania choroby i dlatego zazwyczaj diagnozowany jest dopiero po rozprzestrzenieniu się zmian, kiedy szanse na przeżycie są nikłe. W 85% przypadków rak płuca jest wykrywany na późniejszym etapie zaawansowania (stadia IIIA, IIIB i IV).

Stan wiedzy
Obecnie lekarze uważają wiek i palenie papierosów za dwa główne czynniki wpływające na ryzyko zachorowania na raka płuca.
Jeżeli pacjent znajduje się w grupie ryzyka ze względu na te czynniki, zaleca się diagnostykę systemową opartą na tomografii komputerowej (TK) – kosztownym badaniu, w którym łagodne zmiany są czasem uznawane za potencjalnie złośliwe. U około 28% osób z grupy wysokiego ryzyka wynik wykonanej tomografii komputerowej jest dodatni, ponieważ badanie to często wykrywa wszystkie guzki znajdujące się w płucach.
Jednakże 97% takich guzków nie oznacza nowotworu złośliwego – przyczyną powstawania zmian w płucach może być szereg chorób, zarówno zakaźnych i spowodowanych infekcją grzybiczą, gruźlicą, ropniami płuc lub zapaleniem płuc, jak i niezakaźnych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, ziarniniak Wegenera czy sarkoidoza. Ponadto, 25% podejrzanych guzków okazuje się być łagodnymi zmianami, co oznacza, że 1 na 4 osoby, u których podejrzewa się raka z powodu obecności guzka w płucu, w rzeczywistości na niego nie choruje.
Ponieważ badanie to ze swojej natury ogranicza się jedynie do wykrycia guzów i guzków i nie dostarcza krytycznych informacji umożliwiających rozróżnienie pomiędzy zmianą łagodną i złośliwą, do potwierdzenia diagnozy konieczne jest wykonanie biopsji i badania histopatologicznego, co wiąże się z szeregiem problemów. Po pierwsze, dodatkowe ryzyko i stres związany z biopsją stanowią obciążenie dla pacjenta. Po drugie, u pacjentów z zaawansowanym nowotworem lub zmianami, do których nie można dotrzeć biopsja może być wykluczona. Po trzecie, wszystkie te badania stanowią ogromny koszt w trakcie procesu leczenia.
Rewolucja w diagnostyce
To właśnie w tym zakresie nasze rozwiązanie może okazać się pomocne. Ten innowacyjny, nieinwazyjny, precyzyjny i opłacalny test, oparty na prostym badaniu krwi mogącym wykryć raka płuca, charakteryzuje się czułością wynoszącą 93,5% i swoistością wynoszącą 96,2%, jednocześnie wyraźnie zmniejszając liczbę wyników fałszywie dodatnich i fałszywie ujemnych, typowych dla innych procedur diagnostycznych.
Aby uzyskać więcej informacji dotyczących algorytmu OncoLUNG Dx służącego do ułatwiania diagnostyki raka płuca, należy kliknąć na poniższy przycisk: