Medycyna komplementarna i alternatywna
Informacje ogólne
Mianem medycyny komplementarnej i alternatywnej (ang. complementary and alternative medicine, CAM) określa się wyroby i praktyki medyczne, które nie stanowią części standardowej opieki zdrowotnej.
Rodzaje medycyny
Standardowa opieka zdrowotna
Standardowa opieka zdrowotna to rodzaj medycyny praktykowany przez pracowników służby zdrowia, którzy posiadają tytuł lekarza medycyny, a także przez przedstawicieli innych zawodów, takich jak fizjoterapeuci, asystenci lekarzy, psychologowie i dyplomowane pielęgniarki. Standardowa opieka zdrowotna jest również zwana biomedycyną lub medycyną alopatyczną, zachodnią, głównego nurtu, konwencjonalną lub akademicką.
Medycyna komplementarna
Terminem „medycyna komplementarna” określa się zabiegi, które są stosowane wraz z zabiegami medycyny konwencjonalnej, ale same w sobie nie są uznawane za standardowe. Przykładem jest akupunktura, mająca na celu zniwelowanie niektórych skutków ubocznych leczenia onkologicznego.
Medycyna alternatywna
Mianem medycyny alternatywnej określa się zabiegi stosowanie zamiast zabiegów medycyny konwencjonalnej. Przykładem jest przestrzeganie specjalnej diety w celu wyleczenia nowotworu złośliwego, zamiast stosowania leków przeciwnowotworowych przepisanych przez onkologa.
Medycyna integralna
Medycyna integralna to kompleksowe podejście do opieki zdrowotnej, łączące w sobie założenia medycyny standardowej, komplementarnej i alternatywnej, których bezpieczeństwo i skuteczność zostały udowodnione.
Bezpieczeństwo medycyny komplementarnej i alternatywnej
Niektóre z terapii należących do medycyny komplementarnej i alternatywnej zostały poddane wnikliwym badaniom, podczas których stwierdzono ich bezpieczeństwo i skuteczność. Inne natomiast zostały uznane za nieefektywne lub potencjalnie szkodliwe. Informacje na temat wielu terapii wykonywanych w ramach medycyny alternatywnej i komplementarnej są ograniczone, a badania prowadzone są w wolnym tempie ze względu na szereg czynników:
- Kwestie związane z czasem i finansowaniem.
- Problemy ze znalezieniem instytucji i naukowców zajmujących się onkologią, którzy byliby chętni do przeprowadzenia badań.
- Kwestie regulacyjne.
- Terapie prowadzone w ramach medycyny komplementarnej i alternatywnej należy poddawać tak samo długiemu i wnikliwemu procesowi badawczemu, jak w przypadku konwencjonalnych zabiegów. Standardowe terapie nowotworów złośliwych są zasadniczo analizowane pod kątem bezpieczeństwa i skuteczności podczas intensywnych procesów badawczych, obejmujących badania kliniczne prowadzone przy udziale dużej liczby pacjentów.
„Naturalny” nie znaczy „bezpieczny”
Terapie wykonywane w ramach medycyny komplementarnej i alternatywnej wykorzystują szeroką gamę wyrobów roślinnych i żywieniowych, takich jak suplementy diety, preparaty ziołowe czy witaminy. Wiele z tych „naturalnych” produktów jest uznawanych za bezpieczne, ponieważ występują one w naturze lub są przez nią wytwarzane. W niektórych przypadkach założenie to nie jest jednak słuszne. Ponadto, niektóre z takich wyrobów mogą wpływać na skuteczność oddziaływania innych leków na organizm. Na przykład dziurawiec zwyczajny, stosowany przez niektórych jako antydepresant, może zaburzać działanie określonych leków przeciwnowotworowych.
Szkodliwe może być również przyjmowanie suplementów ziołowych – samodzielnie, w połączeniu z innymi substancjami lub w dużych dawkach. Dowiedziono, że na przykład pieprz metystynowy (kava kava) – ziele stosowane w celu niwelowania stresu i stanów lękowych – może powodować uszkodzenia wątroby.
Przyjmowanie witamin również może przynosić niepożądane skutki. Niektóre z badań wykazały, że witaminy w dużych dawkach – również witamina C – mogą wpływać na działanie chemioterapii lub radioterapii. Nadmiar witamin nie jest bezpieczny, nawet u osób zdrowych.
Pacjenci powinni informować lekarzy o wszelkich przyjmowanych przez siebie suplementach diety, niezależnie od twierdzeń producentów o ich bezpieczeństwie. Należy o tym bezwzględnie pamiętać. Reklamy lub zapewnienia, że dany produkt jest stosowany od wielu lat, nie stanowią gwarancji jego skuteczności i bezpieczeństwa.
Co powinien zrobić pacjent stosujący lub rozważający zastosowanie terapii w ramach medycyny komplementarnej i alternatywnej?
Pacjenci cierpiący na nowotwory złośliwe, którzy stosują lub rozważają zastosowanie terapii w ramach medycyny komplementarnej lub alternatywnej, powinni skonsultować się z lekarzem lub pielęgniarką. Należy pamiętać, że niektóre z tych terapii mogą być szkodliwe lub wpływać na efekty standardowego leczenia. Zaleca się również sprawdzenie, czy działanie terapii – obiecywane przez jej propagatorów – zostało potwierdzone w badaniach naukowych.